Thuistestosteron in Zuid-Afrika

Dit nummer van Endocrinologie valt bij u op de deurmat in een zeer stressvolle periode voor de Nederlandse bevolking: het WK voetbal in Zuid-Afrika. Sommigen zien de Oranjegekte als iets gezonds als gevolg van de gezamenlijke euforie en de endorfinen die worden vrijgemaakt bij elk gescoord doelpunt. De tijdelijk verhoogde hartslag en zuurstofconsumptie tijdens de wedstrijd en het regelmatig opspringen – een avondje WK kan zich meten met een matige work-out.

Maar het leven van een voetbalsupporter bestaat vooral uit stress. Het kan alleen maar fout gaan; de supporter lijdt het meest door het lijden dat hij vreest. Neem mij als ervaringsdeskundige: de laatste weken van de afgelopen competitie in de Eredivisie waren voor mij als fanatiek Twente-supporter in de jaren ’70 een hel. Het ‘nét-niet’ in Rotterdam in 1973 en de wekelijkse learned helplessness op de tribune in het